Volwassenheid: Het grote mysterie waar niemand een handleiding voor heeft
De trein stond al op het perron klaar. Een meisje stapte in. Ik schatte haar een jaar of elf. Op het perron bleef haar oma achter, haar blik volgde haar kleindochter terwijl de deuren zich sloten. Het meisje installeerde zich met de vastberadenheid van iemand die precies weet wat ze doet. Ze trok haar jas uit, pakte een boek en legde het voor zich neer. Haar houding straalde een zelfbewustheid uit die groter leek dan haar leeftijd. Dit was een reis die ze alleen maakte. Dit was volwassen zijn.
Oma probeerde nog even oogcontact te maken, maar het meisje negeerde haar. Niet onvriendelijk, maar doelbewust. Ze deed alsof ze verdiept was in haar boek, terwijl ze over de rand heen gluurde naar het oudere echtpaar dat tegenover haar zat. Ze hield hen in de gaten, bijna alsof ze wilde inschatten of ze haar als een ‘echte’ reiziger zagen. Een vrouw van de wereld. De twee keken terug, vriendelijk, misschien vertederd. Ze voelde zich gezien. Ze pakte een zak met snoepjes en bood het hen aan, met een zekere vanzelfsprekendheid. Want dat doen volwassen mensen.
Op dit drietal en mijzelf na was de coupé leeg. Ik observeerde haar en herkende zoveel van mezelf in haar. Misschien daarom schreef ik haar gedachten toe die ik niet zeker wist. Ook ik wilde vroeger heel graag en heel snel bij de volwassenwereld horen. Zelfstandigheid uitstralen. Bewonderd worden om mijn volwassenheid. Ik had er een romantisch beeld bij: als je volwassen was, was je iemand.
Het meisje in de trein vond ik daarom aandoenlijk. Ik had haar eigenlijk willen zeggen: je hebt geen haast. Volwassen zijn komt vanzelf, en zelfs dan weet je het niet altijd zeker. En weet je, volwassenen hebben de wijsheid niet in pacht. Die doen ook maar wat. En misschien zit daar wel de kern van volwassenheid in: niemand heeft een handleiding voor het leven, en dat is oké. Het is een hardnekkige misvatting uit onze kindertijd: het idee dat er ooit een moment komt waarop je het allemaal weet. Dat er een magische grens is waarachter zekerheid, controle en richting liggen. Volwassen zijn is eigenlijk gewoon keuzes maken met de kennis die je op dat moment hebt.
Kijk maar naar de werkvloer. Hoeveel professionals spelen hun rol alsof ze alle antwoorden hebben, terwijl ze in werkelijkheid navigeren op intuïtie en ervaring? Hoe vaak doen we alsof we precies weten wat we aan het doen zijn, terwijl we eigenlijk gewoon hopen dat we de juiste beslissingen maken?
We zitten in meetings waarin mensen met stelligheid spreken, rapporten vol overtuiging presenteren en strategieën uitstippelen alsof ze de toekomst kunnen voorspellen. Soms is dat zelfvertrouwen oprecht, soms is het een manier om onzekerheid te verbergen. Maar achter die façade van zekerheid schuilt dezelfde onzekerheid die we als kind voelden. Alleen hebben we geleerd om het te maskeren.
Misschien is dat de echte volwassenheid: niet het hebben van alle antwoorden, maar het accepteren dat niemand ze echt heeft. Dat we allemaal, net als dat meisje in de trein, ons boek voor ons neerleggen, rondkijken en hopen dat we de rol overtuigend genoeg spelen.
Welk advies zou jij aan je jongere zelf geven?