Werk-privébalans: een uitdaging voor mannen en vrouwen?
De balans tussen werk en privé is een onderwerp dat vaak in verband wordt gebracht met vrouwen. Maar geldt deze uitdaging echt alleen voor vrouwen, of worstelen mannen hier ook mee? Met de opkomst van flexibel werken, veranderende maatschappelijke rollen en de groeiende aandacht voor mentale gezondheid is het tijd om deze vraag breder te bekijken.
De feiten: Wie ervaart de meeste disbalans?
Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) uit 2022 blijkt dat zowel mannen als vrouwen moeite kunnen hebben met het vinden van een goede werk-privébalans. Het SCP toont aan dat werkdruk, zorgtaken en maatschappelijke verwachtingen belangrijke factoren zijn die bijdragen aan deze disbalans. Traditionele genderrollen spelen echter nog steeds een rol in hoe deze uitdagingen worden ervaren:
- Vrouwen ervaren vaak meer druk om zowel op het werk als thuis te presteren, zeker wanneer zij verantwoordelijk zijn voor zorgtaken. Tegelijkertijd kunnen mensen zonder kinderen of gezin ook een disbalans ervaren, bijvoorbeeld door werkdruk, een gebrek aan vrije tijd of hoge verwachtingen op de werkvloer.
- Mannen kunnen op hun beurt moeite hebben om werkdruk te combineren met de wens om meer betrokken te zijn bij hun gezin, een rol die in toenemende mate wordt verwacht. Ook mannen zonder gezin kunnen uitdagingen ervaren, zoals hoge verwachtingen vanuit werk of een gebrek aan tijd voor persoonlijke interesses.
Interessant genoeg laten cijfers uit een rapport van TNO uit 2021 zien dat mannen en vrouwen tegenwoordig evenveel stress ervaren door een disbalans tussen werk en privé, waarbij mannen vaker werkdruk noemen en vrouwen vaker de combinatie van werk en zorgtaken als oorzaak aangeven. Het verschil zit vooral in hoe zij deze uitdagingen aanpakken.
Wat zegt de praktijk?
In mijn werk zie ik vaak hoe werk-privé-uitdagingen beide genders raken, maar op verschillende manieren:
- Mannen zoeken soms hulp omdat ze het gevoel hebben constant ‘aan’ te moeten staan, wat hen belemmert om volledig te ontspannen of tijd vrij te maken voor hun gezin.
- Vrouwen komen regelmatig met verhalen over de ‘onzichtbare’ last van zorgtaken, wat hen het gevoel geeft dat ze nooit genoeg doen – zowel thuis als op het werk. Dit geldt vaak ook voor vrouwen in een bepaalde leeftijdsgroep, die naast zorg voor hun gezin ook mantelzorg dragen voor (schoon)ouders.
Hoe kunnen werkgevers ondersteunen?
Een goede werk-privébalans is niet alleen belangrijk voor werknemers, maar ook voor organisaties. Stress door een disbalans kan leiden tot ziekteverzuim, lagere productiviteit en zelfs burn-outs. Hier zijn enkele manieren waarop werkgevers kunnen bijdragen:
- Flexibele werktijden: Hierdoor kunnen werknemers hun werk aanpassen aan hun persoonlijke behoeften.
- Open gesprekken aanmoedigen: Managers die tijd nemen om te praten over werkdruk en balans helpen werknemers om uitdagingen eerder bespreekbaar te maken.
- Loopbaanadvies aanbieden: Dit helpt werknemers te reflecteren op hun prioriteiten en praktische oplossingen te vinden.
- Gelijkwaardige verwachtingen: Creëer een cultuur waarin zorgtaken en flexibiliteit niet aan één gender worden gekoppeld.
Conclusie: Iedereen verdient balans
Werk-privébalans is geen genderkwestie, maar een menselijk thema. Door bewust te zijn van de verschillen in hoe mannen en vrouwen hiermee omgaan, kunnen werkgevers en werknemers samenwerken aan een gezonde, duurzame balans. Dit vraagt om maatwerk, empathie en een open houding.
Hoe ervaar jij werk-privébalans in jouw leven of organisatie? Ik ben benieuwd naar jouw inzichten en verhalen. Neem contact met me op voor een vrijblijvend gesprek!